Vragen waar je vandaan komt...en familiegeheimen
Onlangs kwam ik het volgende 'tegeltje' op social media tegen.
De tekst kwam van een site genaamd 'Tegeltjesonzin'... "Gelukkig maar", dacht ik "het is ook onzin", dit kun je niet serieus nemen.
Want weten waar je vandaan komt is zo ongeveer de basis voor een prettig leven zonder blokkades.
Laten we de tekst eens anders beschouwen:
"Een volwassene loopt vast als hij stopt met vragen waar hij vandaan komt en begint te zwijgen over waar hij heen gaat."
Dit lijkt mij meer de juiste stelling, want vragen over je gezin, je familie van herkomst zijn er eigenlijk altijd wel en kunnen veel verduidelijken over patronen waar je zelf als kind en later als volwassene in bent vastgelopen. Bekend is dat kinderen en volwassenen veel onopgeloste problemen van ouders overnemen en gaan oplossen. Je hier bewust van worden kan een start zijn van een proces van loskomen van hetgeen je altijd heeft 'bedrukt', of in de weg heeft gestaan zonder dat je wist wat het was. Als je loskomt van deze ongezonde verhoudingen, ontstaat er een nieuwe energie, energie om vooruit te denken!Hoe fijn is het om te fantaseren over de toekomst, te praten over waar je heen gaat, wat je plannen en dromen zijn, hoe fijn is het om dit met trots met je familie te kunnen delen.
De 'tekstschrijver' van dit 'tegeltje' denkt hier kennelijk anders over : "Stel geen vragen, zwijg liever en vertel ons niet waar je heengaat. Als je je aan die regels houdt, ben je in onze ogen pas volwassen; zo niet, dan nemen we je niet serieus."
Gelukkig zijn er nog veel 'onvolwassen' mensen die nog steeds willen kijken naar waar ze vandaan komen en ook de confrontatie er mee aan durven gaan. Niet om schuld te zoeken, maar willen weten wat ze blokkeert, leren, ontwikkelen. Maar ook weten waar schatten liggen.
En gelukkig zijn er ook nog veel families , ouders, en grootouders die wel antwoord willen geven op vragen die hun kinderen stellen, omdat ze de wijsheid bezitten dat hun erfgoed wordt doorgegeven, hoe dan ook, positief of negatief, schatten en schade.
Familiegeheimen
Een goed voorbeeld is de remmende werking van familiegeheimen.
Zij die weet hebben van het geheim, moeten het geheim zo goed mogelijk bewaren, bewust of onbewust. Een familiegeheim is een geheim dat je niet kiest, wél een geheim waar je het slachtoffer van bent. Een taboe waarvan je niet noodzakelijk de inhoud kent, maar waarvan je onbewust weet dat je het moet blijven verzwijgen.
Een geheim heeft als doel 'een ongeluk of een fout te maskeren'. Wat moeten familiegeheimen dan zoal verbergen? Er zijn de kleine geheimen die allerlei onregelmatigheden verbergen, bedrog, onzedig gedrag. Of zelfmoord, waanzin, ziekten waar een taboe op rust, verdachte sterfgevallen, verzwegen abortus of miskramen.
Het geheim doet in stilte zijn werk
Therapeuten krijgen geregeld schrijnende verhalen te horen van kinderen of volwassenen. Geleidelijk wordt duidelijk dat ze te lijden hebben onder een familiegeheim: een bastaardkind, een vader die zijn kind weigert te erkennen, een vader die mishandelde maar een van de kinderen weet dit niet, enz. Geheimen werken gedurende lange of minder lange tijd in op iemands gedrag en leven, een sluipend proces. Met andere woorden: hoe angstvallig een geheim ook wordt bewaard, het wordt onvermijdelijk overgedragen van generatie op generatie, telkens met een terugslageffect, tot het gedrag van een of meer familieleden het veelal onrechtstreeks aan het licht brengt.
De paradox van het geheim is dat er hoe dan ook over gesproken wordt
De paradox van het geheim is dat het enerzijds verzwegen wordt, maar anderzijds onrechtstreeks van zich doet spreken binnen de familie. Zo specialiseert een vrouw die al van haar kindertijd betwijfelt of haar vader wel haar biologische vader is, zich als volwassene in de kennis van bloedgroepen. En een man die op zijn tiende seksueel misbruikt is door zijn vader, durft zijn tienjarige zoon niet meer te benaderen. Een zoon die niet weet dat zijn vader hem niet heeft gewild, heeft zijn hele leven het gevoel geen bestaansrecht te hebben.Kinderen of volwassenen die onbewust gebukt gaan onder de last van een geheim, verliezen soms hun zelfvertrouwen, klagen over buikpijn, worden ziek of depressief
Familiegeheimen staan niet de waarheid in de weg maar de onderlinge communicatie
Een geheim is immers het gevolg van onderdrukte communicatie en heeft ook een weerslag op de communicatie binnen de komende generaties. De beste oplossing is uiteraard om het geheim te onthullen als zijn last te zwaar weegt. Zo zal een kind dat niet weet dat het geadopteerd is en gebukt gaat onder angstgevoelens, wellicht opgelucht reageren als het de waarheid verneemt. In andere gevallen, als het geheim al sinds generaties wordt meegedragen, is het soms beter om het niet bekend te maken, omdat het niet langer mogelijk is om het mysterie te doorgronden. Wel moeten de familieleden dan 'genezen' van de gevolgen van dat geheim. Genezen betekent daarmee ook accepteren van de verstoorde communicatie en relaties. In veel gevallen zal het geheim letterlijk tussen mensen in staan en een goed, warm contact onmogelijk maken.
Terugkomend op de 'tegel' is denk ik nu wel helder dat het wel belangrijk is om, als je ze hebt, vragen te blijven stellen over je roots. Zo maak je het pad vrij, ook voor de volgende generatie.
Annet Pongers 22 maart 2014
